این نکته بسیار مهم است که برنامه کشت هر محصولی باید به نحوی تنظیم شود که در بازار مناسب خود ارائه شود. برای مثال بایستی هنگامی گوجهفرنگی گلخانهای به بازار عرضه شود که کشتهای خاکی تمام شده و در بازار محصول آن وجود ندارد؛ بنابراین توجه به برنامهریزی کشت بسته به منطقه اولین و مهمترین عامل تعیین اقتصادی بودن کشت در گلخانه است.
برخی از محصولات نیز ازآنجاییکه در بازار منطقه بهصورت کشت خاکی وجود ندارد و یا مقدار آن بسیار کم است، نیاز به برنامهریزی برای کشت نداشته و تقریباً در تمام فصول سال بازار خود را حفظ میکنند.
عوامل دیگر نظیر هزینههای اولیه ساخت سازه و تأمین مواد اولیه، هزینه کارگری، هزینههای نگهداری (کود، سم و ادوات)، بستهبندی و … عوامل دیگری است که بایستی در تأسیس گلخانه مدنظر قرار گرفته و بررسی و کارشناسی شود.
با درنظرگرفتن این موضوعات در ادامه خواهیم پرداخت به پرسودترین محصولات کشاورزی گلخانهای قابلکشت در ایران:
گلهای زینتی شاخه بریده
انواع گلهای زینتی شاخه بریده از قبیل رز، ارکیده، استرلیتزیا، لیلیوم، آنتوریوم، گلایل، ژربرا و … از قدیم جز پرسودترین و پربازدهترین محصولات گلخانهای به شمار میآمدند. این محصولات با اینکه سود بسیار بالایی برای گلخانه دار به ارمغان میآورند، اما از جهتی نیاز به سرمایه اولیه و هزینههای نگهداری بالا دارند.
باتوجهبه عمر پایین این گلها بایستی بازار هدف قبل از تولید شناسایی شود تا هنگام عرضه، گلخانهدار دچار مشکل نشود. ایجاد بستهبندی مناسب و توجه به کیفیت محصول و یا کشت ارقام جدید حاشیه سود شما بالاتر نیز خواهد برد.
نشا
تأسیس گلخانه تولید نشا گیاهان مختلف درست قبل از شروع فصل کشت خاکی آن ایده بسیار پولساز و مناسبی است. ازآنجاییکه سیستم کشاورزی ایران تمایل زیادی به صنعتی شدن پیدا کرده است، استفاده از نشا بهجای کاشت بذر در زمین بسیار پرطرفدار شده است.
انواع صیفیجات مانند گوجهفرنگی، فلفل، بادمجان، کدو، هندوانه، طالبی و… مدتهاست که به شکل نشا کشت میشوند. اخیراً محصولاتی مثل کاهو، کلم، کرفس و حتی ذرت نیز به این جمع پیوستهاند و احتمالاً محصولات دیگر هم به این جمع بپیوندند.
تأسیس گلخانه نشا میتواند این امکان را به شما بدهد تا باتوجهبه طول زمان کشت نشا (حدود ۲ ماه) بهصورت فصلی کارکرده و خارج از فصل اقدام به کشت سایر محصولات نمایید. تولید نشاء زیروبمهای خاص خود را دارد و بایستی حتماً تحتنظر کارشناس خبره صورت پذیرد. پیشفروش نشاهای تولیدی و یا عقد قرارداد کشت نیز ایده هوشمندانهای است.
توتفرنگی
در سالیان اخیر کشت گلخانهای توتفرنگی به دلیل درخواست بازار در خارج از فصل کشت، به شدت افزایشیافته و این محصول باقیمتهای مناسبی در فصل زمستان و بهار به بازار عرضه میشودکشت توتفرنگی تقریباً آسانتر از دو مورد قبلی بوده ولی همچنان برای کشت اقتصادی سرمایه اولیه بالایی را میطلبد. معمولاً این محصول با بستهبندیهای خاص به بازار عرضه میگردد که علاوه بر نگهداری بهتر از محصول، حاشیه سود بهتری را نیز ایجاد میکند.
زعفران
زعفران بهعنوان یک محصول لوکس، صادراتی و گرانقیمت اخیراً در شرایط گلخانهای کشت و محصول آن با راندمان قابلقبول برداشت شده است. حتی در برخی مواقع میزان برداشت این محصول در شرایط گلخانه بیشتر از مورد مشابه در زمین زراعی بوده است. معمولاً زعفران را در گلخانه بهصورت پلهای و عمودی کاشت میکنند که همین عامل سبب افزایش راندمان استفاده از فضای گلخانه شده و در نتیجه میزان محصول برداشتی را بیشتر و اقتصادیتر میکند. پیازهای زعفران قیمت بالایی داشته و خرید اولیه آن ملزم به سرمایهگذاری بالا است. از طرفی نیازهای نگهداری این گیاه شامل کود، سم، آبیاری و سایر نهادهها کمتر از موارد دیگر بوده که این عامل کاشت این محصول را توجیهپذیرتر مینماید.
میوههای استوایی
میوههایی نظیر میوههای کاکتوس، آناناس، پشن فروت، موز، پاپایا و سایر محصولاتی که در نواحی گرمسیری رشد میکنند از نظر اقتصادی بسیار پرسود بوده و عملکرد مناسبی نیز در شرایط گلخانهای از خود بروز میدهندالبته ذکر این نکته ضروری است که معمولاً سرمایه اولیه برای احداث این گلخانهها به دلیل فصلی نبودن محصولات، بالا ارزیابی شده و نگهداری این محصولات نیز نیاز به تخصص بالایی دارد. بازار این محصولات نیز خاص بوده و مانند موارد دیگر همهگیر نیست و گاهاً نیاز به بازاریابی و حتی بازارسازی خواهد داشت.
گیاهان داروئی
انواع گیاهان داروئی مانند گلگاوزبان، مریمگلی، رازیانه، زنجبیل، آویشن و … را میتوان در هر فصلی در شرایط گلخانهای کشت نمود.
این دسته از گیاهان باتوجهبه اینکه نگهداری معمولاً سادهتری دارند، هزینههای اولیه تولید کمتری نیز به خود اختصاص میدهند. اما از طرفی بازار این محصولات کمتر از موارد قبلی است ولی همچنان جز پرسودترین محصول گلخانهای به شمار میروند.
گیاهان داروئی دارای کشت آسانتری هستند و فقط در مورد گیاهان داروئی گلدار (مانند گلگاوزبان) نگهداری تخصصیتری میخواهند. همچنین معمولاً نیاز آبیاری و کوددهی بسیار کمتری دارند که همین موضوع باعث اقتصادیتر شدن کشت آنها میگردد.
گوجهفرنگی
این محصول بی شک رتبه اول کشت محصولات گلخانهای در ایران را به خود اختصاص داده است. برنامه زمانی کشت در این محصول عامل اصلی تعیینکننده اقتصادی بودن یا نبودن آن است. گوجهفرنگی به دلیل تناژ بالایی که تولید میکند، اگر در فصل نبود گوجهفرنگی مزرعهای (اواسط پاییز تا اوایل زمستان) به بازار عرضه شود، سود بسیار کلانی را عاید گلخانه داران مینماید. نگهداری از گوجهفرنگی در شرایط گلخانهای نیز نکات خاص خود را دارد اما فراگیری آن بسیار راحتتر از موارد دیگر است.
انواع فلفل
فلفل مدتهاست که در بازار ایران قیمت خوبی دارد و معمولاً مانند صیفیجات دیگر دچار نوسان شدید قیمتی نیست. نگهداری از فلفل نیز معمولاً دشواری خاصی نداشته و بنابراین بهعنوان یکی از محصولات پرسود گلخانهای معرفی میگردد. کشت انواع خاص فلفل باتوجهبه غنی بودن ارقام آن در دنیا میتواند سود بیشتری را نیز نصیب شما کند.
خیار
خیار گلخانهای نیز مانند فلفل معمولاً قیمتهای مناسب و بهدوراز نوسانی در بازار دارند. تناژ برداشتی خیار نیز به نحوی است که میتواند سود خوبی را ایجاد نماید. خیار مانند تمام صیفیجات دیگر حالت تازهخوری داشته و درصورتیکه نتوان آن را در موعد مناسب به فروش رساند، از بین خواهد رفت و گلخانه دار را دچار مشکل خواهد نمود.
سبزی
شاید شنیدن نام این محصول برای شما در این لیست عجیب به نظر بیاید. کاشت سبزی از چند جهت بسیار اقتصادی و سودآور است. اول اینکه در فصل سرما کشت مزرعهای سبزی ناممکن است و این محصول در زمستان قیمتهای بسیار بالایی را به خود اختصاص میدهد در ضمن سرمایه اولیه برای کشت این گیاهان تنها محدود به تجهیزات اولیه گلخانهای است.
نیاز کود و سم این گیاهان اندک است و از همه مهمتر شما بهعنوان گلخانه دار میتوانید چندین بار از این محصولات برداشت انجام دهید که همین عامل حاشیه سود شما را به شدت بالا میبرد. جهت راندمان بهتر نیاز به خاک شنی و سبک خواهید داشت برای فروش در زمان مناسب و افزایش سود بایستی مشتریان خود را قبل از برداشت پیدا نمایید. این نکته را فراموش نکنید که انبارداری برای سبزی بی معناست و حتماً بایستی محصول خود را پیشفروش کرده باشید وگرنه قطعاً ضرر خواهید کرد.
کاهو رنگی
انواع کاهوهای رنگی که به کاهوهای فرانسوی نیز معروف هستند اخیراً در بازار موردتوجه قرار گرفتهاند. این محصولات رسیدگی بالایی طلب میکند اما ازآنجاکه بازار خاص و تقریباً لوکس پسندی دارد علاوه بر صادرات میتوان روی فروش در بازار داخلی آن نیز حساب ویژه باز کرد.
این محصول نیز مصرف تازهخوری داشته و بایستی قبل از برداشت بازار آن را پیدا کرد. دوره برداشت این محصول به نحوی است که میتوان سه الی چهار بار در سال از آن برداشت نمود که خود این موضوع حاشیه سود این محصول لوکس را جذابتر میکند.
نتیجهگیری
انتخاب محصول مناسب جهت کشت در گلخانه بستگی فراوانی به عواملی نظیر منطقه، فصل، کشش بازار و سرمایه اولیه موردنیاز دارد. انتخاب درست و با برنامه محصول شما را کمک میکند تا بهآسانی به اهداف اقتصادی خود رسیده و علاوه بر تأمین هزینهها سود خوبی را نیز کسب نمایید.
درزمینه کاشت،داشت و برداشت محصولات گلخانه ای وهمچنینتاسیس گلخانه ای مطابق استاندارد برای هرکدام از محصولات با ما تماس بگیرید.